DZIEŃ DOMENY PUBLICZNEJ


Jak co roku z pierwszym dniem stycznia celebrujemy wygaśnięcie majątkowych praw autorskich do utworów kolejnych twórców i tym samym poszerzenie tzw. domeny publicznej. Wejście (czy też jak kto woli 'powrót') utworów do domeny publicznej oznacza ni mniej, ni więcej prawo każdego z nas do korzystania z utworu w wybranym przez siebie zakresie bez konieczności uzyskiwania uprzedniej zgody twórcy lub jego spadkobierców (następców prawnych) oraz bez konieczności ponoszenia kosztów związanych z wynagradzaniem za korzystanie z utworu.

Od 1 stycznia 2016 roku każdy może swobodnie korzystać z twórczości m.in. Wincentego Witosa oraz Stefana Banacha. Szczegółowy wykaz twórców (autorów) - nie tylko polskich - których utwory przestały korzystać z ochrony majątkowych praw autorskich znajduje się
na stronie www.domenapubliczna.org/

Przy okazji przypominamy podstawowe zasady obliczania okresu obowiązywania majątkowych praw autorskich:



I. Co do zasady, autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat siedemdziesięciu:

1) od śmierci twórcy, a do utworów współautorskich - od śmierci współtwórcy, który przeżył pozostałych;
2) w odniesieniu do utworu, którego twórca nie jest znany - od daty pierwszego rozpowszechnienia utworu, chyba że pseudonim nie pozostawia wątpliwości co do tożsamości autora lub jeżeli autor ujawnił swoją tożsamość;
3) w odniesieniu do utworu, do którego autorskie prawa majątkowe przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórca (np. pracodawca) - od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy utwór nie został rozpowszechniony - od daty jego ustalenia;
4) w odniesieniu do utworu audiowizualnego - od śmierci najpóźniej zmarłej z wymienionych osób: głównego reżysera, autora scenariusza, autora dialogów, kompozytora muzyki skomponowanej do utworu audiowizualnego;
5) w odniesieniu do utworu słowno-muzycznego, jeżeli utwór słowny i utwór muzyczny zostały stworzone specjalnie dla danego utworu słowno-muzycznego - od śmierci później zmarłej z wymienionych osób: autora utworu słownego albo kompozytora utworu muzycznego.
 
II. Czas trwania autorskich praw majątkowych liczy się w latach pełnych następujących po roku, w którym nastąpiło jedno z ww. zdarzeń.
 
III. Jeżeli bieg terminu wygaśnięcia autorskich praw majątkowych rozpoczyna się od rozpowszechnienia utworu, a utwór rozpowszechniono w częściach, odcinkach, fragmentach lub wkładkach, bieg terminu liczy się oddzielnie od daty rozpowszechnienia każdej z wymienionych części.
 
Copyright